Ο μαθητής του Δ. Γληνού
Παιδαγωγός της αντίστασης Κώστας Δ. Σωτηρίου ( 1889-1966)
Λίγα λόγια
Ο παιδαγωγός Κώστας Σωτηρίου ήταν μαθητής και στενός συνεργάτης του Δημήτρη Γληνού του οποίου τη δουλειά συνέχισε. Ο Κ. Σωτηρίου γιος του Δήμαρχου Μαρκοπούλου Δ. Σωτηρίου και της της Μαρίας Πετούρη γεννιέται στο Μαρκόπουλο Αττικής το 1889.
Πήρε την πρώτη του μόρφωση στο χωριό του και στο Κορωπί. Συνεχίζει τις σπουδές του στη Ριζάρειο σχολή και ολοκληρώνει στο Βαρβάκειο Γυμνάσιο. Μπαίνει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στη σχολή των Γραμμάτων. Όσο είναι ακόμη φοιτητής υπογράφει τη διακήρυξη της σύστασης του Εκπαιδευτικού Ομίλου.
Συναντά το Γληνό του οποίου γίνεται μαθητής, θαυμαστής και συναγωνιστής όταν παρακολουθεί μαθήματα στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης (1912-1913).
Αποφοιτώντας από το Διδασκαλείο τοποθετείται στο 7ο ( 1914) και στο 4ο ( 1915) Γυμνάσιο.
Στα χρόνια 1916-1920 συνεχίζει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Ελβετία (Ζυρίχη και Λωζάννη).
Παντρεύτηκε το 1924 αφού είχε τελειώσει τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Ελβετία.Όταν παντρεύτηκε ήταν Διευθυντής της Δημοτικής εκπαιδεύσεως στο Υπουργείο της Παιδείας.
Με τη διπλωματική επιτυχία της συνθήκης των Σεβρών η δεκαετία κλείνει νικηφόρα. Οι εκλογές του 1920 επιφυλάσσουν μια δυσάρεστη έκπληξη στο Βενιζέλο: τις χάνει. Ο Μικρασιατικός πόλεμος συνεχίζεται. Η εκπαίδευση ξαναγυρίζει στα δυσκίνητα μοντέλα, οι μεταρρυθμιστικές κινήσεις ακυρώνονται στην πράξη. Σχολικά εγχειρίδια αποσύρονται, προοδευτικοί εκπαιδευτικοί μετατίθενταιαρκετοί απολύονται. Ανάμεσα τους και ο Κ. Σωτηρίου. Στη σταδιοδρομία του θα απολυθεί άλλες δυο φορές ( 1935 , 1946). Οι διώξεις δεν τον κάμπτουν.
Στη διάρκεια του Μεσοπολέμου οι αρετές και ικανότητες του άρχισαν να γίνονται γνωστές. Έγραφε, μετέφρασε βιβλία, αρθρογραφούσε και εξέδωσε παιδαγωγικές εκδόσεις . Την ίδια περίοδο( 192-1923) διδάσκει ψυχολογία-παιδοψυχολογία στην « Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή » του Γληνού.
Το 1924 ο Γληνός του αναθέτει να μεταδώσει γνώσεις Ψυχολογίας στους σπουδαστές της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας.
Το 1928, μετά τη νίκη του Βενιζέλου στις εκλογές, τοποθετείται διευθυντής στο Διδασκαλείο Θηλέων Πειραιώς, τη «Ράλλειο», και εκεί θα επιδιώξει να υλοποιήσει τις αρχές του, μέχρι και το 1935, όπου απολύεται και πάλι.
Ο Σωτηρίου σταδιακά αρχίζει να ασπάζεται την ιδεολογία του σοσιαλισμού.
Σπάει τα δεσμά της φίμωσης διευθύνοντας το περιοδικό «Παιδαγωγική» που αποτελεί ελεύθερο βήμα και εστία έκφρασης του αντιδικτατορικού πνευματικού κόσμου μέχρι το 1940 όπου αναστέλλεται η κυκλοφορία του.
Όλες οι δυνάμεις , η ένταση και οι διεκδικούμενες προσδοκίες στρέφονται στον εθνικό στίβο, από τα βουνά της Ηπείρου στην Κρήτη, από την επίθεση του Μουσολίνι στην Γερμανική κατοχή, από την θωράκιση των ψυχών και την υπέρβαση της ζωής , στην Αντίσταση. Οι πνευματικοί άνθρωποι δίνουν στη μάχη τα δικά τους ποιοτικά χαρακτηριστικά. Σκέπτονται και δρουν μαζί με όλους για όλους.
Ο Γληνός δίνει τη γενική κατεύθυνση του παλλαϊκού και απελευθερωτικού αγώνα.
Η Ρόζα Ιμβριώτη και ο Κώστας Σωτηρίου αποτελούν τα μέλη της συντακτικής επιτροπής της «Νέας Γενιάς» και κατευθύνουν πνευματικά-παιδαγωγικά την ΕΠΟΝ.
Από 14-27 Μαΐου 1944, συνέρχεται το Εθνικό Συμβούλιο στις Κορυσχάδες, των εργασιών του μετέχει και με την ιδιότητα του εκλεγμένου Εθνοσυμβούλου Αθήνας ο Κ. Σωτηρίου.
Ακολούθως διευθύνει μαζί με το Μιχάλη Παπαμαύρο το «Παιδαγωγικό Διδασκαλείο Καρπενησίου». Το έργο δύσκολο καθώς έπρεπε να διδάξουν μέσα σε 2-2 1/2 μήνες όλη την ύλη που διδάσκονταν στις δημόσιες Παιδαγωγικές Ακαδημίες. Ο Σωτηρίου εμψυχώνει τους πάντες λέγοντας: « Μαθημένα τα βουνά από τα χιόνια. Οι Ρωμιοί πάντα στα ταμπούρια τα ΄χουν τα σχολειά ».
Μετά την απελευθέρωση και την εκκένωση της Αθήνας από τους Γερμανούς ο Κ.Σ. επιστρέφει στην πρωτεύουσα. Βρίσκει το σπίτι του ολοσχερώς κατεστραμμένο, τη γυναίκα του και την κόρη του να έχουν δοκιμάσει την εμπειρία της πρόσκαιρης ομηρίας.
Η συμφωνία της Βάρκιζας τον βρίσκει στη Θεσσαλία. Γυρίζει πάλι στο σπίτι του. Προσπαθεί να επιβιώσει. Αξιοθρήνητη για πολύ καιρό θα είναι η οικονομική του κατάσταση αλλά η επιστημονική του δραστηριότητα σε πλήρη οργασμό.
Το 1945 εκλέγεται αντιπρόεδρος της επιστημονικής εταιρείας «Επιστήμη – Ανοικοδόμηση » (ΕΠΑΝ).
Το 1946 η κυβέρνηση Σοφούλη, με πολύ δισταγμό τον επαναφέρει στην υπηρεσία.
Απολύεται για τρίτη και τελευταία φορά όταν στις εκλογές του 1946 συντάσσεται με την απόφαση της Αριστεράς (αν και προσωπικά διαφωνεί) για εκλογική αποχή.
Οι εκλογές της 9.9.1951 σηματοδοτούν μια άλλη ενδιαφέρουσα πτυχή της ζωής του. Ο πολίτης Σωτηρίου γίνεται ενεργός πολιτικός και κατέρχεται ως υποψήφιος της Ε.Δ.Α. το 1951, 52 και το 1958 όπου εκλέγεται βουλευτής υπολοίπου Αττικής.
Το 1963 ο Κ. Σωτηρίου πρωταγωνιστεί, παρά την αντίθεση της ηγεσίας του Κόμματός του, στην ίδρυση της Πανελλήνιας Λέσχης Αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης (Π.Λ.Α.Ε.) εκείνης που δυο χρόνια αργότερα ονομάστηκε (Π.Ο.Α.Ε.Δ.).
Πάντως θα εξακολουθήσει μέχρι το 1965 να μετέχει στη διοικούσα της Ε.Δ.Α.- έστω και αν διατυπώνει σοβαρές επιφυλάξεις για την εκλογική τακτική και τους πολιτικούς προσανατολισμούς, μέχρι τον θάνατό του, που συμβαίνει σε μια κρίσιμη για τη χώρα περίοδο , στις 5 Μαΐου 1966.
Περισσότερες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του στην ιστοσελίδα που επιμελείται ο εγγονός του παιδαγωγού
Βασίλης Βούλης με τη βοήθεια της γυναίκας του Αγγελικής Βούλη.
http://arxeiokdsotiriou.blogspot.gr/
Το αρχείο περιλαμβάνει άρθρα του δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά, ομιλίες, χειρόγραφα κείμενα που δεν δημοσιεύθηκαν, σημειώσεις για μελέτες και ομιλίες, διάφορα ντοκουμέντα από τη δράση του στον Εκπαιδευτικό όμιλο, στο Διδασκαλείο Θηλέων Πειραιώς (Ράλλειο Παιδαγωγική Ακαδημία), στο βουνό, στην ΕΠ.-ΑΝ, στην ΕΔΑ, στον Ελληνοτσεχοσλοβάκικο Σύνδεσμο, στην Εταιρεία για την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού και της αγραμματοσύνης στην Ελλάδα, κ.α. αποκόμματα εφημερίδων με θέματα παιδείας και άλλα που ο ίδιος είχε συλλέξει.
